1 – ترازیابی چیست ؟
به تعیین کشمکش بلندی بین دو یا چند نقطه ( نسبت به هم و یا نسبت به یک سطح مبنای معین ) ترازیابی یا نیولمان گفته می شود.
به گردآور نقاطی که ارتفاع یکسانی دارند سطح تراز می گویند بنابر این برای محاسبه دویی بلندی دو نقطه بایستی فاصله بین سطح تراز را باره ارزیابی قرار دهیم.
محاسبه بلندی ها در پروژه های عمرانی زیاد دارای اهمیت اند و در پیوستگی نمونه هایی برای بیان این اهمیت نگریستن خواهید کرد :
محاسبه ارتفاع ها در طراحی و اجرای پل زیاد حائز اهمیت اند ، چرا که در صورت دوگانگی ارتفاع (ولو جزئی) دو طرف پلِ در حال احداث به یکدیگر نخواهند قبض و به نوعی پروژه مبتلا شکست خواهد شد.
در جاده ها با محاسبه کشمکش ارتفاع ها و در نهایت محاسبه شیب جاده ها ، مسیری مساعد را برای کامیون های حامل بار ایجاد خواهد شد.
2 – تعیین آغاز ارتفاعی
از آنجا که اندازه گیری بلندی هر نقطه نسبت به سطح مبنا به طور مستقیم شدنی نیست ، در نقشه برداری سعی بر این است که ارتفاع نقاط را نسبت به نقطه ای دیگر که از حیث ما مشخص است تعیین شود که به این روش محاسبه بلندی مطلق می گویند.
البته شیوه دیگر آن است که کلا بلندی به طور نسبی (با آغاز فرصی) تعیین شود که به این روش محاسبه بلندی نسبی می گویند.
محاسبه ارتفاع مطلق
برای انجاماین گونه از ترازیابی در ابتدا بایستی سطح دریای آزاد را تعیین کنیم و این شغل به شرح پایین است :
در کناره دریای آزاد و در نقطه ای به دور از امواج یه شاخص جزر و مد نصب می شود و به مدت چندین ماه بلندی سطح آب دریا نسبت به این شاخص حساب شده می شود.
ارتفاع های حساب شده شده را میانگین گرفته و سطح میانه دریا (مبدا ارتفاعی) مشخص می شود.
نقطه ای در ساحل دریا را حفر کرده و سکویی بتنی با آرماتوری تو آن (این سکو بنچ مارک نامیده می شود) را در سوراخ ایجاد شده قرار داده و کشمکش بلندی بین نوک میله و آغاز ارتفاعی اندازه گیری می شود.
در سایر نقاط شهر بنچ مارک ها را پیمان دیتا و با ترازیابی این ارتفاع ها نسبت به نقاط قبلی که ارتفاعشان مشخص است ، بلندی نقاط جدید را به دست می آوریم.
ترازیابی
ترازیابی
3 – روش های ترازیابی
روش های ترازیابی به ترتیب دقت به ترتیب پایین اند :
ترازیابی مستقیم یا هندسی
ترازیابی مثلثی
ترازیابی استادیمتری
ترازیابی فشارسنجی
در ادامه هر یک از این طریق ها را مورد رسیدگی قرار خواهیم داد.
الف) ترازیابی مستقیم یا هندسی
این روش گرد از مرسوم ترین طریق های ترازیابی است و اندازه گیری ها یکراست توسط ابزارآلات ترازیابی انجام می شوند.
در پیوسته طریق محاسبه اختلاف ارتفاع بین دو نقطه A و B را به روش ترازیابی سر راست باره بحث پیمان خواهیم عدل :
ابتدا دو شماره میر (خط کش بلند ) را به صورت عمودی در نقاط A و B پیمان می دهیم و در ایستگاهی که بین این دو نقطه است ، دوربین ترازیاب را به چهره تراز شده پیمان می دهیم ( دوربین ها خود محهز به تراز هستند ).
با به کارگیری دوربین ترازیاب که خط دیدش افقی است میر A و B را قرائت می کنیم.
در نهایت با محاسبه ناسازگاری قرائت A و B ، کشمکش بلندی بین این دو نقطه به دست می آید.
در تصویر ذیل طریق ترازیابی سر راست را تماشا می فرمایید.
طریقه ترازیابی مستقیم
طریقه ترازیابی مستقیم
نکاتی درباره شیوه ترازیابی سر راست :
الزامی وجود ندارد که فاصله ایستگاه از دو نقطه مذکور مساوی باشد (ولی اگر در فاصله برابر باشد خطای سیستماتیک شیوه حذف می شود)
الزامی هستی ندارد که ایستگاه ترازیابی بر روی خط واصل بین دو نقطه A و B باشد.
در محاسبات ترازیابی یک نقطه را به عنوان شروع و دیگری را به صورت پسین در عقیده می گیریم و به قرائت نقطه آغاز قرائت عقب و به قرائت نقطه پسین قرائت جلو می گوییم.
نکاتی راجع به قرائت ها :
اگر قرائت عقب منهای قرائت جلو منفی شود یعنی در سرازیری هستیم.
اگر قرائت عقب منهای قرائت جلو مثبت شود یعنی در سربالایی هستیم.
اگر قرائت عقب منهای قرائت جلو صفر شود یعنی دویی ارتفاعی بین دو نقطه نداریم.